Jogini wierzą, że rodząc się, mamy przypisaną określoną liczbę oddechów, dlatego, aby żyć dłużej, powinniśmy oddychać powoli, głęboko i świadomie. Prędkość oddechu i stan umysłu są nierozłączne, umysł podąża za oddechem a ciało za umysłem. Techniki pranajamy odgrywają kluczową rolę w praktyce jogi kundalini, poniżej przedstawiam najważniejsze z nich:
Oddech jogiczny
Oddech jogiczny wykonujemy z zamkniętymi oczami, przez nos. Staramy się wypełnić powietrzem całe płuca, aż klatka piersiowa otworzy się a brzuch lekko uniesie. Oddech powinien być powolny, głęboki i świadomy, w trakcie wdechu i wydechu można intonować w myślach mantrę Sa Ta Na Ma. Staramy się wydłużyć oddech do 8 cykli na minutę lub 4 cykli na minutę. Oddech jogiczny relaksuje umysł, uwrażliwia nas, sprawia, że przysadka mózgowa i szyszynka zaczynają współpracować. Ten rodzaj oddechu wykonuje się najczęściej w trakcie medytacji, jednak nawyk świadomego, głębokiego oddychania warto przenieść do swojej codzienności.
Oddech jednominutowy
Zasada oddechu jednominutowego jest taka sama jak w przypadku oddechu jogicznego, z tą różnicą, że oddech jednominutowy wykonujemy przez 1 minutę – 20 sekund powolny wdech, 20 sekund wstrzymanie oddechu, 20 sekund powolne wypuszczanie powietrza. Oddech jednominutowy optymalizuje współpracę półkul mózgowych, uwalnia nas od niepokoju i lęków, wzmacnia naszą intuicję.
Oddychanie naprzemienne, lewą i prawą dziurką nosa
Kolejną często spotykaną techniką oddechową w jodze kundalini jest oddychanie naprzemienne, które ma na celu zrównoważenie energii w ciele – relaksowanie przy jednoczesnym wzmocnieniu koncentracji. Oddychanie naprzemienne polega na delikatnym zamknięciu kciukiem jednej z dziurek nosa, reszta palców dłoni powinna być wyprostowana i skierowana ku górze. Oddech powinien być głęboki a ciało zrelaksowane. Wciąganie powietrza prawą dziurką energetyzuje nas i pobudza, lewą uspakaja. Jeśli pragniemy równowagi, oddychamy naprzemiennie, od 1 do 3 minut przez każdą dziurkę. Praktyka jest prosta i przyjemna, może być wykonywana samodzielnie w domu.
Segmentowany Oddech (Segmented Breath)
Segmentowany oddech to technika, która angażuje centralny układ nerwowy oraz gruczołowy, pobudzając energię w ciele i poprawiając koncentrację. Oddech jest dzielony na kilka równych części, z krótkimi wstrzymaniami, które pomagają w stymulacji nerwów w nosie. Ważne jest, aby nie zaciskać nozdrzy ani nie wciągać oddechu zbyt głęboko. W zależności od celu, możemy dostosować liczbę części wdechu i wydechu: podniesienie energii: wdech w czterech częściach, wydech w jednej; dla jasności umysłu: wdech i wydech w czterech częściach; dla uspokojenia: wdech i wydech w ośmiu częściach; dla koncentracji: wdech w ośmiu częściach, wydech w czterech; dla wyciszenia: wdech w czterech częściach, wydech w ośmiu.
Oddech Ognia (Breath of Fire)
Oddech ognia jest jedną z najważniejszych i najmocniejszych technik oddechowych jogi kundalini. Ma za zadanie oczyścić organizm, zwiększyć energię, wzmocnić układ nerwowy i odpornościowy, natlenić mózg. Oddech ognia polega na szybkim, regularnym oddychaniu przez nos, przy jednoczesnym kurczeniu i rozkurczaniu mięśni brzucha – przy wdechu relaksujemy, przy wydechu wciągamy pępek. Podczas praktyki oddechu ognia usta powinny być zamknięte a mięśnie ramion, klatki piersiowej i twarzy zrelaksowane. Pamiętaj, by się nie zrażać, technika początkowo może wydać się trudna, a jej opanowanie może chwilę zająć, wykonuj oddech w swoim tempie. Zacznij od 1 do 3 minut. Przed rozpoczęciem praktyki zalecana jest konsultacja z nauczycielem jogi kundalini. Oddechu ognia nie należy wykonywać w trakcie menstruacji oraz w ciąży.
Oddech Armatni (Cannon Breath)
Oddech armatni to inna forma oddechu ognia, którą wykonujemy przez usta. Jego głównym celem jest oczyszczenie organizmu z toksyn oraz wzmocnienie nerwów przywspółczulnych, co prowadzi do równoważenia układu nerwowego i poprawy trawienia. Podczas praktyki należy formować usta w kształt litery „O”. Wdech i wydech powinny być wykonane w równych, rytmicznych cyklach, przy czym powietrze powinno przesuwać się przez policzki, jednak bez ich nadmiernego napełniania. Tego oddechu najczęściej używamy na końcu sesji jogi, aby oczyścić ciało i umysł oraz zharmonizować energię w organizmie.
Oddech Lwa (Lion’s Breath)
Oddech lwa to dynamiczna technika oddechowa, która skutecznie oczyszcza organizm z toksyn i pomaga w stymulacji czakry gardła oraz tarczycy. W tej praktyce wysuwamy język w kierunku brody, jednocześnie oddychając przez usta. Kluczowym elementem jest mocny wydech, który powinien być wykonywany z dużą siłą, podobnie jak przy oddechu ognia, ale bez wydawania głośnego dźwięku. Technika ma na celu oczyszczenie ciała, uwolnienie zablokowanej energii oraz stymulację obszaru gardła, co może wspomóc poprawę jakości komunikacji i wyrażania siebie. Warto wykonywać ją, gdy czujemy potrzebę wyciszenia, oczyszczenia lub uwolnienia się od nagromadzonych napięć.
Pranajama, czyli techniki oddechowe, odgrywają fundamentalną rolę w praktyce jogi kundalini, pomagając zrównoważyć ciało, umysł i energię. Zgodnie z filozofią jogi, sposób, w jaki oddychamy, ma wpływ na naszą długość życia, zdrowie oraz samopoczucie. Każda z wymienionych powyżej technik ma swoje unikalne właściwości i cel, ale wszystkie przyczyniają się do poprawy zdrowia psychicznego i fizycznego. Praktyka pranajamy jest integralną częścią jogi kundalini, a regularne jej wykonywanie wspiera harmonijny rozwój oraz głęboki spokój wewnętrzny.